Autyzm jest całościowym zaburzeniem rozwoju dziecka, które ingeruje w całą jego osobowość. Oznacza to, że u dzieci dotkniętych autyzmem obserwuje się objawy nieprawidłowego funkcjonowania w obszarach rozwoju; takich jak komunikacja, kompetencje społeczne, rozwój emocjonalny, poznawczy i motoryczny.

Pierwsze objawy autyzmu pojawiają się bardzo wcześnie, często widoczne są nawet u niemowląt, a pełen obraz zaburzenia widoczny jest przed ukończeniem 3 roku życia.
Autyzm, wbrew opinii, nie występuje wyłącznie w okresie dzieciństwa, choć właśnie u dzieci jest najczęściej diagnozowany. Często diagnozuje się go również u nastolatków,
a nawet osób dorosłych. Nie leczony może prowadzić do bardzo głębokich zaburzeń funkcjonowania w późniejszym wieku. Warto zaznaczyć, że zaburzenia autystyczne mają bardzo zróżnicowany charakter, nie tworzą jednolitego obrazu co do symptomów i głębokości zaburzeń. Dlatego obecnie w literaturze światowej używa się określenia „spektrum zaburzeń autystycznych”. Każde dziecko z autyzmem jest inne, a nieprawidłowości oraz ich stopień natężenia w poszczególnych sferach jest rzeczą indywidualną. Odpowiednio wcześnie podjęta terapia skierowana na kształtowanie umiejętności dziecka, które rozwijają się nieprawidłowo, umożliwia i ułatwia integrację dziecka w grupie rówieśników oraz daje szanse na samodzielne funkcjonowanie
w codziennym życiu.

Wczesne rozpoznanie autyzmu jest bardzo ważne bo pozwala odpowiednio wcześnie podjąć intensywne działania terapeutyczne i pomóc dziecku w jego rozwoju.
Dzieci z autyzmem mają trudności z nauką nowych umiejętności. Dlatego wymagają większego wsparcia w trakcie nauki niż normalnie rozwijające się dzieci. Bardzo ważne jest korzystanie z szeregu pomocy w trakcie nauki, np. pomoce wizualne – np. plany dnia i aktywności.

Dzieci z autyzmem inaczej przetwarzają informacje, czyli bodźce zmysłowe wzrokowe słuchowe czy dotykowe. Bardzo często u dzieci z autyzmem występuje nadwrażliwość i/lub niedowrażliwość w obrębie zmysłów, odczuwają i odbierają otaczający świat w sposób odmienny. W ramach zajęć z integracji sensorycznej dba się o zoptymalizowanie funkcjonowania systemu nerwowego dziecka, co wpływa na jego lepsze funkcjonowanie.

Osoby z autyzmem mają duże trudności w interakcjach społecznych oraz komunikowaniu się z innymi osobami. Rozwój mowy nie przebiega tak, jak w przypadku zdrowych dzieci, często występują opóźnienia, a stosowane przez dziecko słowa mogą być używane w sposób niewłaściwy. Ważne jest żeby w ramach zajęć terapeutycznych położyć duży nacisk na rozwój dziecka w obszarze komunikacji.

Program terapeutyczny powinien być kompleksowy i indywidualnie dostosowany do potrzeb i możliwości danego dziecka, tak aby możliwie jak najlepiej wspierać jego rozwój.

Jak pokazują badania autyzm i całościowe zaburzenia rozwoju mogą stać się jedną z najczęstszych przyczyn niepełnosprawności u dzieci. W krajach zachodnich zaburzenia autystyczne o różnym nasileniu diagnozowane są nawet u co setnego dziecka. To znacznie więcej niż jeszcze 20 lat temu, eksperci mówią o globalnym kryzysie. Niewiele osób zdaje sobie sprawę, że jest to obecnie jeden z największych problemów zdrowotnych na świecie.
Szacuje się, że w Polsce zaburzenia te dotykają od 0,6% – 1,1 % całej populacji. To daje 239 000- 422 000 osób.